 |
| Sejarah Daerah Tuaran |
Persoalan tentang bila dan siapakah yang
menamakan Daerah ini sebagai Tuaran sukar dipastikan. Yang jelas penempatan ini
telah sedia wujud sebelum kedatangan penjajah daripada Barat dan demikian juga
satu bentuk sistem pentadbiran yang bercirikan pentadbiran feudal Brunei
telah lama wujud di Daerah ini berdasarkan kepada hakikat bahwa beberapa
pembesar yang dilantik oleh Kerajaan Brunei daripada kalangan rakyat tempatan.
Kewujudan nama Tuaran terbukti telah dikenali dan menggunakan nama sebutan kawasan ini dalam surat-surat rasmi pihak berkuasa British sebelum mereka menjejak kaki ke bumi Sabah. Satu surat yang membuktikan hakikat ini ialah surat Sir Stamford Raffles ketika beliau menjadi Gabenor British di Jawa pada tahun 1813. Raffles telah menulis kepada Setiausaha British di India untuk memohon kebenaran memasuki Borneo Utara dengan alasan bahawa adanya pelawaan daripada Sultan Brunei. Pelawaan oleh Kerajaan Brunei adalah didesak oleh masalah lanun yang berleluasa di kawasan Jawaran (Tuaran) dan kawasan Jampasoo (Tempasuk). Di dalam surat tersebut Raffles menulis seperti berikut:
Kewujudan nama Tuaran terbukti telah dikenali dan menggunakan nama sebutan kawasan ini dalam surat-surat rasmi pihak berkuasa British sebelum mereka menjejak kaki ke bumi Sabah. Satu surat yang membuktikan hakikat ini ialah surat Sir Stamford Raffles ketika beliau menjadi Gabenor British di Jawa pada tahun 1813. Raffles telah menulis kepada Setiausaha British di India untuk memohon kebenaran memasuki Borneo Utara dengan alasan bahawa adanya pelawaan daripada Sultan Brunei. Pelawaan oleh Kerajaan Brunei adalah didesak oleh masalah lanun yang berleluasa di kawasan Jawaran (Tuaran) dan kawasan Jampasoo (Tempasuk). Di dalam surat tersebut Raffles menulis seperti berikut:
"The present Sultan of Borneo Proper
(Brunei) is understood to be well disposed not given the
encouragement of piratical enterprise, notwithstanding the shelter
is accorded to pirates in almost every river in his domain,a number of
petty states having arisen beyond the reach of his authority and control.
The most prominent of these states are the states of Jawaran(Tuaran) and
Jampasoo (Tempasuk) to the northward of Borneo Proper………
"It has been reported that Jawaran send
about 50 prows (perahu) belonging to this states is estimated about 150 with
from one to two hundred guns.The large prows armed with 10 feet long
probably 12 and 18 paunders. Their crews consisting 80-200 men. The lanoons are
the most considerable, formidable of these eastern pirates. There is little
doubts that we the (East India Company)should be justified in the immediate
destruction of these prows.”
Persoalan mengapa Daerah ini di namakan
Tuaran sukar dipastikan pertama kerana gelaran 'Tuaran atau Jawaran ' telah
diketahui semenjak tahun 1813 dan semua teori yang diketengahkan oleh berbagai
pihak melalui kajian di kebelakangan ini sukar dipercayai kerana mereka
kebanyakannya teori yang tidak disokong oleh ketepatan masa dan fakta. Apa yang
jelas ialah Daerah Tuaran disebut Tuaran bersempena dengan nama sungai Tuaran
iaitu satu-satunya sungai yang amat penting di Daerah Tuaran. Sungai ini pula
memang dikenali dengan nama Tuaran dan melalui kajian yang dibuat dikalangan
semua penduduk kampung di sepanjang sungai Tuaran iaitu daripada Kg.Tudan,
Tuaran (satu kampung yang terletak di hulu sungai Tuaran) hinggalah ke Kg.
Sahbandar iaitu kampung yang terletak di muara sungai Tuaran, jelas
menunjukkan bahawa orang-orang yang telah lahir sebelum merdeka telah lama
mengenali sungai ini sebagai sungai Tuaran. Dalam erti kata lain, nama sungai
tersebut ialah Tuaran telah dikenali dengan nama tersebut sejak dahulu lagi.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar